1 Ocak 2025 Çarşamba

kavram: mor ve kahverengi

Bundan kabaca 14 yıl önce Permies’te ortaya bir fikir atıldı. Amaç permakültür camiasında yaşanan bir sorunu çözüme kavuşturmaktı. Sorunun temelinde şu soru var: permakültür bir ideoloji midir yoksa bir teknik/yöntem midir? Yani toplumun nasıl davranması gerektiğini mi tarif eder (tüketimi azaltmalıyız, kimyasal gübre ve ilaca ne pahasına olursa olsun hayır, kapitalizm kötü) yoksa yaşadığımız şu dünyada karşılaştığımız problemleri çözmek için başvurduğumuz yöntem midir (atıl durumdaki alanların kullanımını arttırmak, susuzlukla mücadele, mikro iklimler vb.)?

Bu sorunun cevabı yok esasında. Doğru sorulmuş bir soru değil. Fikirlerin hangi yolda ilerleyeceğini fikrin sahibi bile bilemez, bunu anca zaman gösterir. Amma yarattığı sorun gayet gerçek.

Tekniğe yoğunlaşan çok kişi yaptıklarının permakültür olarak anılmasını istemiyor, geliştirdikleri tekniklere farklı isimler veriyor- carbon farming, regenerative agriculture, ecological farming vb. Bir fikir ve bir ideolojiden bağımsız olarak gerçek sorunlara gerçek çözümler sunmak istiyorlar. Kimileri de prensiplerden kopmak istemiyor, permakültür prensipleri şunu gerektirir bunları yapmamız gerekiyor diyor. Yeni bir düzen gerekli diyor, bu sistemin değişmesi gerekiyor diyor. Senin yaptığın permakültür değil diyor. Mesela bostanın modern hali, Pazar bahçeciliği. Permakültür müdür değil midir? Değilse nedir?

.

Bu yazı kavram yazısı olduğu için konuya daha ayrıntılı giremeyeceğim.

.

Permies.com’da Paul’un ortaya attığı öneri şu:

Tekniğe yoğunlaşanlara kahverengi diyelim, fikirlere, ideolojiye yoğunlaşanlara mor. Herkes kendini bu arada bir yere koysun. Bu şekilde her uygulamayı permakültür başlığı altında toplayabiliriz. Bir toplantıya gittiğinizde bu toplantı çok mordu ya da kahverengiydi diyebiliriz.

Tabii ki böyle bir spektrum tarif edilmesine karşı çıkanlar da oldu. Hem de çok, hem de çoğu mor :) Olsun.

.

Kirpi mesela %95 kahverengi. Neredeyse tüm enerjimi tekniklere ve problemlere harcıyorum. Aletler geliştiriyorum, analiz programı geliştiriyorum. Benden kapitalist sisteme eleştiri pek duymazsınız mesela, para yerine takası da duymazsınız. Uçağa binmeyin de demem, permakültürün prensiplerine uyulmalı da çıkmaz ağzımdan. Bill dedeyi severük, gerisinde kendi dertlerime odaklanırım. Bol bol kompost vardır, bol bol teknik.

.

Merak edenler için Permies’teki başlık: https://permies.com/t/11370/permaculture/purple-permaculture-brown-permaculture